Ağız ve Dişler Hakkında Genel Bilgi

mine: vücuttaki en sert maddedir. dişi en dıştan koruyucu bir katman olarak çevreler. içinde sinir hücreleri olmadığı için duyarlı değildir. % 97’si kalsiyum tuzlarından oluşur. Diş minesi altıgen “apatit” kristalleri şeklinde düzenlenmiştir. Minenin yapısına giren kalsiyum tuzları, organik diş maketi üzerinde yavaş yavaş çökelerek birikir ve kristalleşir. Bu birikme, ana rahminde iken başlar. Anne, gebelik süresince bazı ilaçlar alırsa veya çocuk mine teşekkülü sırasında bir hastalık geçirirse mine birikimi aksaklığa uğrayabilir. 0 zaman dişler sarı, gri veya kahverengi olur. Bazen de eksik (hipoplazik) teşekkül eder. dentin: minenin altındaki tabakadır. yetişkin bir insan dişinin %75'ini oluşturur. kemikle aynı yoğunluğa sahip olmasına rağmen ısıya ve dokunmaya duyarlıdır. gerektiğinde içerdiği tamir hücreleri ile yeniden dentin dokusu oluşturabilirler. Dişin asıl kitlesini dentin (fildişi) tabakası oluşturur. Dentin, taç kısmında mine; kök kısmında da sement ile örtülüdür. Dentin canlı bir yapıdır ve % 70’i mineral tuzları; % 20si organik madde ve % 10’u da sudan oluşur. Dentinde çok sayıda kanalcık içerir. Bu kanalcıkların içi diş özü sınırındaki dentin yapıcı hücrelerin uzantıları olan iplikçiklerle doludur. Dentin yapan hücrelere “Odontoblast” denir. Dentin kanalcıklarının milimetre karede sayıları 10.000’e. yaklaşır. Diş, dolgu veya kaplama yapılmak için oyulur veya küçültülürse bu kanalcıklar açığa çıkar ve o zaman soğuk, sıcak, tatlı ve ekşiden ağrı duyulur. pulpa (diş özü): dişin orta kısmına ve burada bulunan yumuşak dokuya verilen addır. kökün ucuna kadar devam eder. bu kısımda kan damarları yer alır ve bu damarlar sayesinde diş enfeksiyondan korunur ve daima aktif halde kalır. aynı zamanda pulpada aşırı duyarlı sinir hücreleri bulunur ve bu hücreler sayesinde sıcak, soğuk ve basınç gibi duyular hissedilir. “Pulpa” adı da verilen diş özü, dentin tarafından oluşturulan bir odacık içinde yerleşen kılcal atar ve toplar damarlar; duyu sinirleri ve bütün bu yapıları koruyan bir destek dokusundan oluşur. Diş özünün dış çevresi dentin yapıcı hücrelerle (odontoblast) kuşatılmıştır. Bu hücreler, çürük ve diğer zararlı etkenlere karşı, dişi koruyan kale muhafızlarına benzer. Her hangi bir nedenle oluşan çürüğe karşı dentin yapıcı hücreler üstün gelirlerse bu hücreler diş özü kalesini dentinle sıvarlar; yenik düşerlerse diş özü açılır ve iltihaplanır. Bu etkinlik genç insanların diş özünde daha yoğundur. sement: kökün etrafını kaplayan kemiksi bir tabakadır, çok incedir. diş kökünün çene kemiğine tutunmasını sağlar. %65’i inorganik maddedir. Bazen kök etrafında ve kök ucunda aşırı sement birikebilir. Buna “Hipersemontoz” denir.

DİŞ SAĞLIĞINDA ALTIN KURALLAR 1. Her yemekten sonra dişlerinizi mutlaka fırçalayın ve yemek aralarında atıştırmamaya özen gösterin. Özellikle sabah kahvaltısından sonra ve gece yatmadan önce olan fırçalama çok önemlidir. 2. Dişlerinizi fırçaladığınız zamanlarda bile bir şeyler yedikten sonra en azından ağzınızı parmaklarınızı da kullanarak güzelce çalkalayın. 3. Yanınızda diş fırçası ve diş macunu gezdirmeyi alışkanlık haline getirin. 4. Yalnızca dişleri fırçalamak yetmez. Bu yüzden diş ipi kullanmayı da alışkanlık haline getiriniz. 5. Çocuklarınıza mutlaka diş fırçalama alışkanlığı kazandırın. Başlangıçta bunu bir oyun haline getirmek en uygun yöntemdir. Hatta diş fırçalamaya yeni başlayan çocukların diş macunsuz ve kuru olarak fırçalamaları hem öğrenmeleri hem de alışmaları açısından daha uygun olacaktır. 6. Kabuklu kuruyemişlerin kabuklarını kesinlikle dişlerinizle kırmayınız. 7. Özellikle bisküvi, çikolata gibi yapışkan ve şekerli gıdaların mümkün olduğunca az tüketilmesi. bu tür gıdaların ardından ağızın mutlaka temizlenmesi ve özellikle bu gıdaların yatmadan önce yenmemesine dikkat edilmesi gerekir. 8. Bunun yanında 6 aylık periyotlarla genel bir ağız diş muayenesi yaptırılmalıdır. Bu kontrollerin özellikle 0-12 yaş grubu çocuklarda aksatılmadan yapılması gelecekte sağlıklı bir diş yapısına ve ağıza sahip olmalarında büyük rol oynayacaktır. Doğru Diş Fırçalama Teknikleri Diş fırçanızı dişetinizle 45 derece açı yapacak şekilde yerleştirin. Fırçanızı diş boyunca (üst çenede yukarıdan aşağıya, alt çenede aşağıdan yukarıya doğru) doğru hareket ettirin. Dışa ve içe bakan yüzeyleri ve çiğneme yüzeylerini fırçalayın. Ön dişlerinizin iç yüzeylerini temizlemek için fırçanızı dik tutun ve yumuşak hareketlerle dışa doğru çekin. Nefesinizi ferahlatmak ve bakterileri uzaklaştırmak için dilinizi de fırçalayın. Dişipi Kullanımı 30 cm lik dişipini orta parmağınıza dolayın. Kalan ipi diğer elinizdeki aynı parmakla tutun ve ip kirlendikçe bu parmağınıza sarın. İpi işaret ve baş parmağınızla sıkıca kavrayın. Hafif testere hareketiyle ipi dişlerinizin arasına sokun. İp asla dişetlerine gömülmemelidir. İp dişeti hizasına ulaştığında C şekli alacak şekilde bükün ve dişe yaslayın. Yumuşak bir şekilde dişeti ve diş arasındaki boşluğa sokun. Yine dişe yaslayarak dişin yan yüzeyini yukarı aşağı hareketlerle temizleyin. Bu yöntemi tüm dişlerinize uygulayın.